Sư phụ và đệ tử.
Nếu bạn là
người có tố chất quyền anh và được đích thân vô địch quyền anh thế giới Mike
Tyson huấn luyện từ nhỏ liệu bạn có thể trở thành vô địch thế giới giống như
Mike không?
Câu trả lời của
tôi là không.
Trên thực tế,
những HLV đào tạo ra những nhà vô địch quyền anh thế giới lại chả có danh tiếng
mẹ gì trong vòng dây võ đài.
Những võ sĩ
huyền thoại như Mohamad Ali, Mike Tyson, không bao giờ huấn luyện bất cứ ai bởi
họ hiểu rằng là võ sĩ cực giỏi đồng nghĩa với việc là một huấn huyện viên tồi.
Điều này không chỉ đúng trong quyền anh mà còn đúng trong rất nhiều môn thể
thao khác.
Tyson được huấn
luyện từ nhỏ bởi Cus D’amato, một tay Mỹ gốc Ý. Tay này thời trẻ có theo đuổi
quyền anh nghiệp dư một thời gian ngắn,Thành tích thi đấu lìu tìu vài giải địa
phương. Về sau hắn giải nghệ do bị chấn thương ở mắt trong một cuộc ẩu đả ngoài
phố. Chả nghề ngỗng mẹ gì ngoài nghề đeo găng thọi thùm thụp, Cus D’amato góp vốn
với ông bạn mở một phòng tập đấm bốc tại newyork.
và từ đây Cus
D’amato đào tạo lên một loạt các nhà vô địch thế giới như Floyd Patterson, José
Torres, và Mike Tyson. Chính những đệ tử xuất sắc này đã đưa tên tuổi D’amato
trở thành một huấn luyện viên huyền thoại.
Tất cả những
huấn luyện viên danh tiếng nhất trên thế giới như:
Cus D’amato
Enzo Calzaghe
Evangelista
Cotto
Emanuel
Steward
Naazim
Richardson
Đều là những
tay đấm nghiệp dư và thành tích bản thân là đánh đâu thua đó. Tại sao ho lại có
thể đào tạo được những nhà vô địch thế giới? Hãi xem tiếp phần 2
Phần
2
Bạn là võ sĩ
vô địch và bạn nghĩ rằng bạn có thể trở thành sư phụ tạo nên những nhà vô địch
giống bạn? Nếu bạn nghĩ như vậy là bạn đang sai lầm vì bạn chả có khái niệm đéo
gì về nghề Huấn luyện. Trên thực tế, vận
động viên và huấn luyện viên là hai công việc hoàn toàn khác nhau và đòi hỏi những
tố chát khác nhau.
HLV là nghề
đòi hỏi những hiểu biết sâu sắc về nhiều lĩnh vực liên quan như giải phẫu, sinh
cơ, sinh lý, tâm lý học thể thao,vv..
HLV giỏi rất
hiếm, HLV huyền thoại thì càng hiếm hơn và những người này luôn là những người
có tố chất đặc biệt và tầm hiểu biết sâu rộng (They had a high level of
self-knowledge)
Trên thực tế,
để trơ thành một người giảng dạy xuất sắc không hề đơn giản. Những kỹ năng đưa
bạn trở thành nhà vô địch hầu như không giúp gì cho bạn trong việc trở thành huấn
luyện viên. Thậm chí chúng còn cản trở công việc đó. Hãy phân tích vài điểm nhỏ:
Trong huấn
luyện có một nguyên tắc quan trọng đó là nguyên tắc phân biệt đối xử. Với mỗi
cá nhân khác nhau sẽ có một phương pháp huấn luyện khác nhau. Một HLV giỏi là
người có khả năng sáng tạo, phát triển các phương pháp tùy chỉnh riêng trong huấn
luyện để phù hợp với đối tượng mà họ huấn luyện.( Creative, innovative learner and developer of custom coaching
methodologies). Tuy nhiên, nhà vô địch lại luôn có xu hướng tạo ra bản sao
của chính họ. Để làm rõ điều này, hãy xem xét trường hợp của Mike Tyson:
Khi ngài Cus
D’Amato phát hiện và huấn luyện Mike Tyson, ngài đã nghĩ ra một lối đánh mới
phù hợp với Mike và xây dựng nó thành một trường phái với cái tên peek a boo.
Sau Mike, có lẽ trường phái này sẽ không còn tồn tại nữa. Mặc dù rất nhiều võ
sĩ cố gắng bắt chước phong cách này nhưng không ai trong số họ thành công như
Mike Tyson bởi vì Mike là độc nhất vô nhị. Chúng ta cũng vậy, mỗi người chúng
ta cũng là sản phẩm độc nhất trên thế giới.
Nhà vô địch
luôn là người rất nhanh nhạy trong việc bắt chước những kỹ thuật. Họ có khả
năng trời phú trong việc đó. Điều này làm họ luôn ngạc nhiên khi học trò của họ
vất vả với những động tác mà họ cho là đơn giản. Và họ luôn mất kiên nhẫn.
Nhưng HLV tài ba thì ngược lại. Họ luôn kiên nhẫn và xem công việc truyền thụ
đó như là một nghệ thuật.( View
coaching as a calling, an art and a discipline).
Những nhà vô
địch luôn nhìn thấy điểm yếu lộ ra của học trò nhưng những HLV vĩ đại luôn nhìn
thấy điểm mạnh còn tiềm ẩn của đối tượng mà họ huấn luyện.
Những nhà vô
địch luôn tin tưởng vào những kỹ thuật đã đưa họ đến vinh quang và cố gắng truyền
dạy những kỹ thuật đó, nhưng những HLV vĩ đại luôn rộng mở với ý tưởng mới và
triết lý mới (open to new ideas and
philosophies and Quick study with capacity for deep and wide learning)
Và do vậy
Đừng khoe sư phụ tao là cựu vô địch, hãy khoe sư phụ tao đã từng đưa nhiều người đến chức vô địch.
